HISTORIA SZKOŁY

HISTORIA ROZKOPACZWA

http://vod.tvp.pl/4296691/przygotowania-do-powrotu-do-szkoly-1969-r

Mówiąc o historii Rozkopaczewa sięgnąć należy do XV-wiecznych kronik,
w których ta miejscowość jest wymieniana. Rządził w niej możny ród Rzewuskich posiadający rozległe dobra w tej okolicy. Sam Rozkopaczew zaczął się rozwijać
z chwilą połączenia Litwy z Polską w 1569 roku. Prowadził tędy wielki szlak handlowy, którym ciągnęły karawany kupieckie.

Wiek XVI i XVII przyniósł rozwój przemysłu w postaci hut polowych,
w których wytapiano żelazo. Huty te występowały na obszarze od Rozkopaczew do Ostrowa Lubelskiego obejmując Rudkę Kijańską. Przez wiele lat można było napotkać pozostałości po narzędziach, a także dołów po hutach.

Piotr Czerny, ówczesny właściciel wsi, chorąży lubelski, dziedzic Kijan, zakładając w 1618 roku klasztor bernardynek w Lublinie, dał im Rozkopaczów (jak brzmiała ówczesna nazwa wsi) za uposażenie. Mniej więcej w tym czasie wieś posiadała 1 młyn, a jej obszar wynosił ok. 3 łanów.

Wiek XVIII zapisał się w historii Rozkopaczewa pod hasłem walk z feudałami. Mieszkańcy wsi brali udział w powstaniu Kościuszkowskim, udzielali pomocy powstańcom, a także dostarczali im broń.

W XIX wieku, jak podaje Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich wieś Rozkopaczew była wsią duchowną w parafii Ostrów Lubelski, miała 57 domów, 350 mieszkańców.

Z biegiem lat wieś się rozwijała, stare, drewniane domy były zastępowane murowanymi. W 1927 roku powołano Ochotniczą Straż Pożarną, a w 1933 roku powstała tu parafia, która jest najstarszą parafią w diecezji siedleckiej. Stary drewniany kościół pod wezwaniem Św. Teresy od Dzieciątka Jezus w 1988 roku zastąpił nowy, murowany.

W 1957 r. nastąpiła elektryfikacja wsi, w 1963 wybudowano agronomówkę, gdzie mieściła się lecznica weterynaryjna, a kilka lat później sklep. 1996 rok przyniósł wsi wodociąg, a 1998 powstała w Rozkopaczewie centrala telefoniczna. Rozkopaczew nadal się rozwija, modernizuje i unowocześnia. Duża zasługa jest tu szkoły, która stanowi punkt centralny miejscowości i w której skupia się życie społeczne, towarzyskie, a także jest miejscem spotkań i zebrań społeczności wiejskiej i władz samorządowych.

Jeżeli mowa o szkole, to do XX wieku w Rozkopaczewie nauczanie odbywało się w domach prywatnych. Z  początkiem XX wieku, w czasie  zaborów, z inicjatywy władz carskich powstał we wsi budynek szkoły. Jednak nie o takiej szkole marzyła polska ludność Rozkopaczewa, w której zamiast języka polskiego słyszało się wrogi - rosyjski. Nic dziwnego, zatem, że w 1915 roku budynek został spalony.

Podczas I wojny światowej, latach międzywojennych, aż do 1939 roku młodzi ludzie z Rozkopaczewa uczyli się w małym, prywatnym mieszkaniu, gdzie opiekował się nimi pan Jan Jaszcz. Trudne warunki, niespokojny czas wojenny nie sprzyjały nauce, a cztery klasy edukacji nie wystarczały, by myśleć o dalszym kształceniu.
W 1918 roku tylko jeden uczeń z Rozkopaczewa uczęszczał do gimnazjum.

Kolejni kierownicy tej prowizorycznej szkoły, pan Eminowicz, pan Stanisław Goryła, pan Piotr Chmielewski, mimo wysiłków i trudu włożonego w swą pracę, niewiele zdołali zmienić. Nauczanie jeszcze przez długi czas odbywało się
w prywatnych mieszkaniach opłacanych przez zarząd gminy Ludwin.

W latach 1932 i 1933 zaczęto poważnie myśleć o budowie nowej szkoły przystosowanej do programu szkoły siedmioklasowej. Budynek stanął jeszcze w 1939 roku, jednak jego wykończenie przerwała II wojna światowa. W czasie okupacji uczniowie spotykali się w domach prywatnych, a w nauczanie wkradały się,
ze zrozumiałych względów, długie i liczne przerwy. Dopiero w  1944 roku,
 w tajemnicy przed Niemcami, pan Franciszek Kudła odważył się zebrać kilkanaścioro uczniów w nowym budynku szkoły. Mimo nie ogrzewanych sal, ciągłego strachu przed okupantem przez kilka miesięcy zdołał prowadzić zajęcia z dziećmi.

Ponownie naukę rozpoczęto w nowym budynku szkoły dopiero w 1945 roku. Oficjalnym kierownikiem szkoły został pan Franciszek Kudła, a drugim nauczycielem pan Zygmunt Filończuk. Na zajęcia lekcyjne uczęszczało 140 uczniów.

Niespokojny czas powojenny szybko zmieniał kadrę pedagogiczną pierwszej powojennej szkoły w Rozkopaczewie. Obaj panowie zmuszeni byli opuścić wieś. Ich miejsce zajęli pan Jan Wójtowicz oraz pan Feliks Kowalewski, a po nich kierownikiem szkoły została pani Leokadia Wójtowicz.

 Kolejna zmiana na tym stanowisku uwarunkowana była koniecznością posiadania odpowiedniego przygotowania pedagogicznego. Uczący do tej pory
w Wólce Starej pan Gustaw Wal został powołany przez inspektora szkolnego na stanowisko kierownika szkoły w Rozkopaczewie.

W 1958 roku Wydział Oświaty wydał tymczasowe orzeczenie
w sprawie organizacji szkoły podstawowej w Rozkopaczewie określając tę miejscowość jako „tymczasowa siedzibę szkoły ogólnokształcącej stopnia podstawowego o sześciu nauczycielach  z najwyższą klasa VII. Szkoła nosi charakter szkoły pełnej zbiorczej, a do obwodu szkolnego należą: wieś Rozkopaczew I,
Rozkopaczew II, a ponadto Wólka Stara i Rudka Kijańska”.

W roku szkolnym 1958/59 powstała przy szkole podstawowej Szkoła Przysposobienia Rolniczego, istniejąca przez kilka lat i kształcąca dorosłych mieszkańców wsi. Pierwszy skład grona pedagogicznego liczył sobie 6 nauczycieli.,
a na kierowniczym stanowisku znów zaszły zmiany. Funkcję tę do 1959 r. objęła pani Alicja Wal, a po niej pan Władysław Wysocki.

Powojenny spokój przyniósł zmiany w wizerunki zarówno wsi (elektryfikacja, budowa nowych obiektów) jak i samej szkoły, której wytynkowano zewnętrzne ściany.

W 1963 roku nowym kierownikiem Szkoły Podstawowej
w Rozkopaczewie został pan Stanisław Greguła, a poza nim w roku szkolnym 1963/64 rozpoczęło pracę 5 nauczycieli: pani Sabina Greguła, pani Wiktoria Biała, pani Krystyna Krać, pani Mirosława Maciocha, pani Stanisława Greguła.

W roku szkolnym 1965/66 reforma szkolna przyniosła zmiany
w organizacji szkoły. Powstała klasa VIII, a liczba oddziałów wzrosła do 10.

Następny rok, rok 1967 zapisał się wielkimi literami w historii Rozkopaczewa. Tego roku bowiem ruszyła budowa nowego obiektu szkolnego, której pomysłodawcami byli sami mieszkańcy tej miejscowości, pan Edward Smyk, pan Edward Siepsiak i wielu innych. Powołano Komitet Budowy Szkoły, który zwrócił się
o pomoc do różnych organizacji. Dość szybko zaczęły napływać fundusze na budowę, tak, że w kwietniu 1967 roku zaczęto prace.

Godna podziwu pozostaje postawa mieszkańców Rozkopaczewa, a zwłaszcza 73 – letniej wdowy, pani Aleksandry Kozak, która bezpłatnie ofiarowała 60 arów ziemi, wszystko, co posiadała, pod budowę nowego szkolnego gmachu, za co do tej pory, wszystkie pokolenia, które wychowała nasza szkoła są jej dozgonnie wdzięczne
i wciąż pamiętaj ten godny szacunku gest.

W ciągu dwóch lat, od kwietnia 1967 roku do 6 lipca 1969 roku, wszyscy mieszkańcy Rozkopaczewa, starsi i młodzi, pracowali razem z ekipą, by nowy budynek był gotów do oddania w jak najszybszym czasie.

6 lipca 1969 roku odbyło się uroczyste otwarcie nowego gmachu Szkoły Podstawowej w Rozkopaczewie, obecności ówczesnych władz państwowych oraz mieszkańców Rozkopaczewa, okolicznych miejscowości i reprezentantów licznych organizacji, które miały duży udział w jej powstaniu.

Rok szkolny 1969/70 młodzież i nauczyciele rozpoczęli w nowej szkole. Dyrektorem został pan Stanisław Greguła, a w skład towarzyszącej mu kadry pedagogicznej, która rozpoczęła pracę  już w nowych warunkach weszli: pani Sabina Greguła, pani Wiktoria Biała, pani Jadwiga Bzoma, pani Maria Małyska, pani Zofia Pankowska, pani Barbara Poczachowska, pani Anna Szymona - Sikorska, pani Władysława Piskorz, pan Józef Rakuś, pan Kazimierz Kępa, pan Jan Sikorski.

Rok ten stał się pierwszym rokiem historii nowej Szkoły Podstawowej
w Rozkopaczewie, która przez kilka lat była obiektem odwiedzanym przez licznych gości, jako jeden z niewielu, tak nowoczesnych i dużych budynków w powiecie.

Od początku istnienia szkoły była ona otwarta dla społeczności lokalnej i nie tylko. Przez kilka lat od 1974 roku szkoła gościła podczas wakacji dzieci warszawskich pracowników WZMB „Waryński”. Uczniowie mogli spędzać wolny czas na zajęciach sportowych, muzycznych, tanecznych oraz na kołach przedmiotowych. Poszerzanie zainteresowań przynosiło wymierne efekty. Istniejący Młodzieżowy Zespół Mandolinowy prowadzony przez pana Marka Makowskiego został zaproszony na gościnny występ do teatru im. Juliusza Osterwy Lublinie. Uczniowie trenujący w Szkolnym Kole Sportowym prowadzonym przez pana Tadeusza Szalasta zdobywali pierwsze miejsca w zawodach sportowych na szczeblu gminnym i powiatowym.

Zmiany i reformy w państwie nie omijały w tym czasie również i tej szkoły. Istniejąca filia szkoły w Rudce Kijańskiej została w roku szkolnym 1978/79 zlikwidowana. Uczniowie byli dowożeni autobusem do szkoły w Rozkopaczewie. W rok później utworzono w Rudce ognisko przedszkolne prowadzone przez panią Teresę Krzewską.

W 1984 roku szkoła została wylosowana, jako jedyna ze szkół wiejskich na terenie województwa lubelskiego, do Ogólnopolskiego Badania Osiągnięć Uczniów, które odbyło się 10, 11, 12 maja 1984 r. 

Natomiast 22 maja 1988 roku odbyła się uroczystość wręczenia sztandaru, który po dziś dzień stanowi nieodłączny symbol  Szkoły Podstawowej
w Rozkopaczewie.

W 1989 roku Pan Stanisław Greguła odszedł na emeryturę,
a jego miejsce zajął pan Marek Makowski.  W tym okresie kadra pedagogiczna liczyła 15 nauczycieli.

   Upływ czasu nie ominął budynku, który służył za miejsce nauki dla uczniów, a także jako miejsce spotkań i zebrań dla miejscowej ludności. Świadomi odpowiedzialności za budynek szkolny oraz tego, że czasy, w których przyszło pracować, były początkiem kształtowania się młodej demokracji, na nas, mieszkańców Rozkopaczewa, Rudki Kijańskiej i Wólki Starej spadł obowiązek najpilniejszych remontów oraz napraw w szkole. Rodzice w czynie społecznym modernizowali łazienki szkolne, ogrodzony został plac wokół szkoły, by zapewnić bezpieczeństwo uczniom oraz dokonywane były bieżące naprawy wewnątrz budynku . Zostały zakupione nowe sprzęty szkolne, które uatrakcyjniały naukę naszym uczniom oraz uprzyjemniały czas pozalekcyjny.

Ostatnie 7 lat, przyniosły liczne zmiany w zarówno w oświacie, jak
 i historii szkoły. W 1999 roku stanowisko dyrektora Szkoły Podstawowej
w Rozkopaczewie objęła pani Anna Czubacka. W związku z reformą szkolnictwa utworzona została 6 – klasowa szkoła podstawowa,  a kadra pedagogiczna liczy 12 nauczycieli

W ciągu 40 lat zmieniała się kadra pedagogiczna.
W sumie  w szkole tej uczyło 40 pedagogów.

Z minionych 40 lat najliczniejszym rocznikiem  był rocznik 1958 , który liczył 42 uczniów. Natomiast najmniej licznym był rocznik 1996, który liczył sobie 10 uczniów, w tym samych chłopców.